W grudniu kończymy pierwszy kwartał realizacji programu rozwoju wolontariatu w Fundacji Zaczyn. Działania realizujemy w Warszawie i w zaprzyjaźnionej gminie Drobin. W działaniach uczestniczy już ponad 20 osób 60+, którzy każdego tygodnia poświęcają swój czas na działania wspólnotowe.
– Fundacja organizuje działania wolontariackie od samego początku swojego istnienia. To jest część naszego DNA. Dekadę temu rozkręciliśmy organizację siłami wolontariuszy. Same cele określiliśmy w ramach partycypacyjnych warsztatów z udziałem seniorów, którzy potem stali się współpracownikami fundacji oferującymi jej swój czas i doświadczenie. Każdego roku angażowaliśmy kilkunastu wolontariuszy systematycznych i czasami, zwłaszcza przy okazji Parady Seniorów, nawet powyżej pięćdziesięciu wolontariuszy akcyjnych i średnio-terminowych. Ale po COVIDzie wiele naszych programów musieliśmy „przyciąć”. Teraz wracamy do pełnoskalowego programu wolontariatu długoterminowego. Chcemy rozwijać naszą wolontariacką rodzinę i w ten sposób lepiej realizować naszą misję. Ważne też jest samo promowanie działań wolontariackich wśród osób 60+ – powiedział Przemysław Wiśniewski, koordynator programu rozwoju wolontariatu.
– Nasze nowe działania wolontariackie zostały zaplanowane na trzy lata. Program nazywa się Aktywni 60+ i jest finansowany ze środków Korpusu Solidarności Narodowego Instytutu Wolności. Prowadzimy działania w dwóch miejscowościach i w ramach programu oferujemy wolontariuszom 60+ nie tylko zadania do wykonania, ale przede wszystkim przeszkolenie, również cyfrowe, integrację, wiele atrakcji, a przede wszystkim satysfakcję z tego, że efektywnie zmieniają swoje środowiska lokalne. Chcemy żeby osoby 60+ czuły sprawczość i czuły się potrzebne – mówi Basia Falenczyk, wolontriuszka fundacji zaangażowana w organizację projektu, która dołączyła do Zaczynu w dzień po swoich 60. Urodzinach.
Obecnie w programie jest kilkanaście osób w Warszawie, przy czym część to wolontariusze systematyczni, część zaś osoby angażujące się w mniejszym stopniu. Pierwsza grupa spotyka się regularnie, zazwyczaj co tydzień, na zebraniach zespołu gdzie omawiane są plany i działania. Dodatkowo część osób reaktywuje redakcję pism Zaczynu „Zdaniem Seniora” oraz „Polityka Senioralna” świadcząc społeczną pracę nawet przez kilkadziesiąt godzin w miesiącu. Inne osoby dołączają by wesprzeć organizowane warsztaty, w tym warsztaty przygotowywania nowej edycji Parady Seniorów Dojrzali Wspaniali. Wszystkie osoby przeszły przeszkolenia obejmujące kilka spotkań.
Zespół programu uruchomił również działania w gminie Drobin na Północnym Mazowszu gdzie fundacja od lat prowadziła projekty społeczne dedykowane mieszkańcom 60+. Z lokalnym partnerem fundacja rozpoczęła nabór osób chętnych do uczestnictwa w programie wolontariatu, którzy następnie przeszli obszerne przeszkolenie w tym kilkudziesięciogodzinne szkolenie cyfrowe. Seniorzy z Drobina animują od października lokalną świetlicę, która była wcześniej czynna w ograniczonym zakresie godzinowym a obecnie działa przez minimum 5 dni w tygodniu. W miejscu tym, przy ul. Rynek 1, odbywają się systematyczne zajęcia prowadzone przez wolontariuszy i zaproszone przez nie osoby. Zajęcia są otwarte dla każdego, ale główne grupy odbiorców stanowią osoby starsze oraz młodzież.
Ważnym elementem działań projektowych stał się program mikro-grantów, które oferowane są grupom seniorów. By uzyskać środki na realizację pomysłu i pomoc merytoryczną trzeba w prosty sposób określić co chce się zrobić, dla kogo, jakimi metodami. Na jeden grant uczestnicy w liczbie minimum 4 osób mogli otrzymać do 2000 zł, pod warunkiem, że z działania, które przeprowadzą skorzysta minimum 10 osób. – W tym roku mieliśmy mało czasu, więc mikro-grantów zrealizowaliśmy jeszcze niewiele, ale jest to działanie, które stanowi znakomitą szkołę wolontariatu. Seniorzy z naszą pomocą wymyślają co chcą zrobić dla lokalnej społeczności, formułują wobec jakiej grupy chcą coś zaoferować, jaką potrzebę społeczną spełnić. Potem organizują te działania korzystając z zapewnionego w programie budżetu. Pomagamy oczywiście jak możemy, jeśli to potrzebne. Mam wrażenie, że osobom 60+ te działania są potrzebne bo dodają im wiatry w żagle. Uczestnicy nabierają poczucia własnej sprawczości, wiary w swoje umiejętności i w to, że razem dadzą radę. To wzmacnia wolontariuszy, dodaje im odwagi – wyjaśnia Przemysław Wiśniewski.
Seniorzy w Drobinie przeprowadzili m. in. trzy warsztaty zdrowego żywienia i przygotowywania koktajli energetycznych, a także zorganizowali pięć warsztatów haftu krzyżykowego dla dzieci z drobińskiej szkoły. Zorganizowali także bal dla nieaktywnych społecznie osób starszych, często osamotnionych. Wzięło w nim udział aż 80 osób. Podobne projekty przeprowadzono w Warszawie. – Były one dedykowane osobom spoza grupy wolontariackiej bowiem ideą wolontariatu nie jest prowadzenie działań korzystnych dla siebie samych, ale dla innych ludzi, których jakość życia można poprawić i których można włączyć w relacje społeczne i życie obywatelskie – dodaje Basia Falenczyk.
Program będzie rozwijany aż do połowy roku 2026 r. W i kwartale roku 2024 r. nastąpi uruchomienie strony internetowej projektu. Powstanie też specjalne konto na Facebooku dokumentujące postępy projektu. Będą realizowane działania zachęcające osoby starsze z całej Polski do wzięcia udziału w projektach wolontariackich na ich terenie. Planowana jest także realizacja filmu dokumentalnego o uczestnikach projektu.
